Có bao giờ, bạn để ý và tự đặt câu hỏi cho bản thân rằng liệu tại sao 1 năm thường có 365 ngày, 1 tuần có 7 ngày, 1 ngày lại có 24 giờ, ... và rốt cuộc những con số này tại sao lại được chọn?
Đúng như những gì các bạn nghĩ, những con số trên không phải được chọn ngẫu nhiên mà chúng đều mang trong mình một ý nghĩa, một câu chuyện đầy thú vị và hấp dẫn đằng sau chúng. Cùng tụi mình khám phá những câu chuyện đằng sau những con số này nhé!
Tại sao 1 năm lại có 365 ngày?
Thời xưa, con người đã dựa vào vị trí của các chòm sao và chọn ra 36 chòm sao để tính thời gian. Mỗi chòm sao xuất hiện đầu tiên trong khoảng thời gian là 10 ngày vậy nên con người đã quy ước thời gian trong một năm chu kỳ sự xuất hiện của 16 chòm sao đó: 36 × 10 = 360. Về sau, với công cụ đo đạc và khoa học tiến bộ hơn, con người đã tính được chính xác hơn và từ đó chúng ta quy ước 1 năm có 365.2425 ngày được làm tròn còn 365 dẫn tới có 1 năm nhuận mỗi chu kì 4 năm.
Tại sao 1 tuần lại có 7 ngày?
Một số nền văn minh sớm nhất đã biết quan sát vũ trụ và ghi lại chuyển động của các hành tinh, Mặt Trời và Mặt Trăng. Người Babylon, sống ở khu vực ngày nay là Iraq, vốn là những nhà quan sát thiên văn sắc sảo, góp công lớn trong việc phân chia các tuần thành 7 ngày như chúng ta vẫn áp dụng.
Lý do là họ đã quan sát được 7 thiên thể - Mặt Trời, Mặt Trăng, Sao Thủy, Sao Kim, Sao Hỏa, Sao Mộc và Sao Thổ - do đó đây được coi là con số có ý nghĩa đặc biệt.
Số 7 còn mang rất nhiều ý nghĩa đặc biệt:
Khi bạn lấy 1 chia cho 7, đáp số sẽ là 0.(142857) trong đó phần thập phân (142857) vô hạn tuần hoàn, như là đại diện cho sự lặp đi lặp lại của các tuần liên tiếp.
Đặc biệt hơn:
142857 × 1 = 142857
142857 × 2 = 285714
142857 × 3 = 428571
142857 × 4 = 571428
142857 × 5 = 714285
142857 × 6 = 857142
142857 × 7 = 999999
Như các bạn thấy, con số 142857 khi nhân lần lượt cho các số từ 1-6 thì kết quả chỉ là đảo vị trí các con số của chính số 142857. Tuy nhiên, khi nhân cho số cuối cùng thì đáp án lại ra 1 con số đẹp là 999999. Đó cũng có thể là giải thích cho lí do vì sao mà từ Thứ 2 tới Thứ 7 thì đều có chữ Thứ trước các ngày đó tuy nhiên ngày Chủ Nhật lại có tên khác với những ngày còn lại.
Tại sao 1 ngày có 24 giờ, 1 giờ có 60 phút và 1 phút có 60 giây?
Ngày nay, con người chúng ta sử dụng hệ thập phân cho mọi cơ số dựa theo 10 ngón tay trên cả 2 bàn tay con người. Tuy nhiên vào thời xa xưa, con người đã có những cơ số đếm khác biệt hơn.
Nền văn minh Ai Cập và Babylon là những nền văn minh đầu tiên chia một ngày thành những đơn vị thời gian nhỏ hơn. Tại đây họ dùng hệ số Thập nhị phân - 12 và Lục thập phân - 60.
Hệ số 12 có thể nói là cơ sở của lí do tại sao 1 ngày lại có 24 giờ, 1 giờ có 60 phút và 1 phút có 60 giây (vì 24 và 60 đều là bội của 12 mà!).
Tại sao lại là 12? Nếu bạn nhìn vào bức ảnh bên, bạn sẽ tìm được câu trả lời: Do ngón cái có số đốt khác các ngón còn lại nên đã không được tính vào trong hệ số.
Nguồn ảnh: https://media.excdn.com/EXP/media.watchbook.vn/files/tannm/2017/11/22/he-so-12-ban-tay-1021.jpg